Decyzje w sytuacjach zagrożeń

W dniu 21 listopada 2018 w murach Akademii Wojsk Lądowych odbędzie się konferencja naukowa z serii "Decyzje w sytuacjach zagrożeń". Moje wystąpienie dotyczyć będzie psychologii podejmowania decyzji w perspektywie koncepcji Alexa Mintza pt. "Poliheurystyczna teoria podejmowania decyzji. Aplikacja w sferze bezpieczeństwa". Program konferencji do pobrania: tutaj.

Sama teoria, mówiąc w skrócie, wyjawia, że proces podejmowania decyzji ma dwa etapy. Pierwszy ma charakter psychologiczny: decydent odrzuca warianty, które grożą jego pozycji i przyszłości. Niektóre odrzuca bezwiednie, a niektóre ze strachu. Faza ta często nie jest jawna dla współpracowników. Po odrzuceniu niepożądanych scenariuszy decydent przechodzi do etapu ekonomicznego, gdzie za pomocą już racjonalnej analizy swojej i współpracowników dokonuje wyboru najkorzystniejszej opcji. (por. autorska grafika poniżej)

Skomplikowany przymiotnik "poliheurystyczny"oznacza, że w procesie decyzyjnym korzystamy z więcej niż jednej heurystyki. Według Lakatosa heurystyka pozytywna to wyznaczenie kierunku myślenia i jego modyfikacji, a heurystyka negatywna to wyłączenie spod krytyki pewnych założeń i poglądów. Jak się więc okazuje, proces podejmowania decyzji jest podobny do konstruowania planu badań/działań. Z tą różnicą, że w nauce staramy się świadomie nazwać założenia i poglądy.